Γιατί Συχνά Αρνούμαστε να Δεχθούμε ότι Εξαπατηθήκαμε: Οι Ψυχολογικοί Λόγοι Πίσω από την Εθελοτυφλία
Γράφει για το crime and study: Δρ. Χ. Παρασκευάς, Ψυχολόγος
Η απάτη είναι μία πανάρχαια και πολυσύνθετη ανθρώπινη εμπειρία, που συχνά συνοδεύεται από δυσφορία και κατάπτωση.
Η απόρριψη της πραγματικότητας ενός απατηλού γεγονότος, παρά την ύπαρξη συγκεκριμένων στοιχείων, αποτελεί φαινόμενο που αξίζει περαιτέρω εξέτασης.
Με λίγα λόγια και κατόπιν ερώτησης του crime and study, θα εξετάσουμε τους ψυχολογικούς μηχανισμούς που ενδέχεται να οδηγούν στην εθελοτυφλία μετά από μια απάτη, εστιάζοντας στην απόρριψη της αλήθειας.
Ο Πόνος της Αποκάλυψης
Μια απάτη δημιουργεί αναπόφευκτα συναισθηματική αναταραχή, αμφιβολία και αμηχανία.
Οι άνθρωποι, προκειμένου να διατηρήσουν την ψυχολογική ισορροπία τους, μπορεί να αναζητήσουν τρόπους να απομακρυνθούν από τη δυσάρεστη αυτή εμπειρία.
Η αποδοκιμασία της απάτης είναι ένας τρόπος προστασίας του εαυτού από τον επώδυνο αυτό συναισθηματικό φορτίο.
Η Αυτοεικόνα και η Υπεράσπιση
Η θέαση του εαυτού ως θύματος απάτης απειλεί την αυτοεικόνα του ατόμου. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να διατηρούν μια θετική αυτοεικόνα και να αποφεύγουν την αυτοκριτική.
Επομένως, όταν αντιμετωπίζουν τη δυσάρεστη αυτή πραγματικότητα, μπορεί να αναπτύσσουν μηχανισμούς υπεράσπισης, όπως την αρνητική αντίδραση και τη διάψευση.
Η Συναισθηματική Επένδυση
Η αρνητική αντίδραση προς την απάτη μπορεί να αντικατοπτρίζει τη συναισθηματική επένδυση των ατόμων στην αρχική τους πεποίθηση.
Η αποδοχή της απάτης θα σήμαινε ότι έχασαν τόσο την εμπιστοσύνη τους όσο και τον έλεγχο τους.
Με αυτόν τον τρόπο, η εθελοτυφλία λειτουργεί ως μια προστατευτική παραμάνα για τη συναισθηματική αυτή επένδυση.
Οι σχέσεις και οι ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις βασίζονται στην εμπιστοσύνη και την αλληλοκατανόηση. Όταν επενδύουμε σε κάποιον συναισθηματικά και εμπιστευόμαστε τις προθέσεις του, η απάτη μπορεί να προκαλέσει βαθιά πληγή στην ευαισθησία μας.
Εκείνοι που εμπιστεύονται πολύ έναν άνθρωπο και ανακαλύπτουν ότι έχουν εξαπατηθεί, συχνά αντιμετωπίζουν μια δύσκολη πρόκληση: πώς να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα της απάτης.
Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι έχουν επενδύσει σε μια στενή σχέση εμπιστοσύνης. Όταν αυτός ο άνθρωπος προδίδει την εμπιστοσύνη μας και εξαπατάει τις προσδοκίες μας, αντιμετωπίζουμε μια σύγκρουση μεταξύ των πιστεύω μας και της απρόβλεπτης πραγματικότητας.
Η αντίδραση στην απάτη μπορεί να είναι σφοδρή, αλλά ενδεχομένως και αρνητική.
Αν και υπάρχουν στοιχεία και αποδείξεις που υποδεικνύουν την απάτη, πολλοί από εμάς προτιμούν να επικεντρωθούν στις θετικές πτυχές του ανθρώπου που μας πρόδωσε.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αναγνώριση της απάτης απειλεί τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, τις επιλογές μας και την ικανότητά μας να διακρίνουμε τους αξιόπιστους ανθρώπους.
Η αρνητική αντίδραση στην απάτη μπορεί επίσης να αναδείξει την απόγνωση να διατηρήσουμε τις σχέσεις μας, ακόμη και αν αυτές έχουν πληγεί βαθιά.
Αντί να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια, επιλέγουμε να εστιάσουμε στις προσπάθειές μας να επαναφέρουμε την εμπιστοσύνη που υπήρχε πριν από την απάτη.
Σε κάθε περίπτωση, η εθελοτυφλία στην αντιμετώπιση της απάτης αποτελεί μια προστατευτική αντίδραση, έναν τρόπο να διατηρήσουμε την αυτοεικόνα μας, τις ελπίδες μας και τη σύνδεσή μας με τον άλλον, παρά τις σκοτεινές αλήθειες που μπορεί να αποκαλύπτει.
Εν κατακλείδι
Η δυσκολία των ανθρώπων να δεχθούν την αλήθεια της απάτης μπορεί να εξηγηθεί μέσα από τον πλούσιο κόσμο των ανθρώπινων συναισθημάτων και ψυχολογικών μηχανισμών.
Η αντιμετώπιση της απάτης μπορεί να προκαλέσει αναταραχή στην αυτοεικόνα, την αυτοεκτίμηση και τη συναισθηματική καλλιέργεια του ατόμου.
Η εθελοτυφλία, παρά την ύπαρξη αποδεικτικών στοιχείων, μπορεί να λειτουργήσει ως ένας τρόπος προστασίας από την αναταραχή αυτή.
Η συνεχής έρευνα και κατανόηση αυτών των ψυχολογικών μηχανισμών μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη αποτελεσματικών προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της απάτης στην ψυχολογική ευεξία των ατόμων.
Μοιράσου το με τους φίλους σου