Κατασκοπεία: Από το ψέμα στην πραγματικότητα

Σε κάθε είδους κατασκοπευτική δράση, αλλά και σε ειδικές επιχειρήσεις πλέον, συχνά τα στελέχη υποχρεούνται να δρουν κάτω από μία κάλυψη. Μία ψεύτικη ιστορία όπου προσποιούνται ότι είναι κάτι άλλο απ? ότι είναι στη πραγματικότητα.

Η κατασκευή της ιστορίας κάλυψης είναι ένα σημαντικό μέρος της εκπαιδεύσεως υπηρεσίας πληροφοριών διότι εάν ο εχθρός αντιληφθεί το ψέμα μπορεί να οδηγήσει έως και στο θάνατο του στελέχους, ανάλογα με τη χώρα στην οποία επιχειρεί. Εδώ έρχεται η αρχή που θα παρουσιάσουμε εις το παρόν άρθρο μας.

Εις το κέντρο εκπαιδεύσεως νεοσυλλέκτων κατασκόπων της CIA (Central Intelligence Agency, Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών), την αποκαλούμενη «Φάρμα», οι εκπαιδευόμενοι σχεδόν επί καθημερινής βάσεως εκπαιδεύονται στη δημιουργία ιστοριών κάλυψης και εξάσκηση για το πόσο καλά μπορούν να παίξουν αυτούς τους ρόλους. Εκεί, μία από τις πιο θεμελιώδεις αρχές που διδάσκεται πάρα πολύ συχνά είναι ότι η κάλυψη δε πρέπει να είναι πάνω από 5° από τη πραγματικότητα. Τι σημαίνει όμως αυτό;

Όταν συνομιλεί κανείς για τις εμπειρίες και το ιστορικό του είναι σχεδόν αδύνατο να γνωρίζει που θα τον οδηγήσει αυτός ο διάλογος. Έτσι, όσο καλά και αν έχει μελετήσει και σκεφτεί τη κάλυψη του, μπορεί να βρεθεί μπροστά σε κάτι που δε το έχει σκεφτεί που θα οδηγήσει στην αποκάλυψη ότι όλα όσα έλεγε ήτο ψέματα. Ακόμα και το να «κολλήσει» σε μία απλή ερώτηση μπορεί να οδηγήσει σε υποψίες από την άλλη πλευρά. Έτσι δε πρέπει να λέει ψέματα που να διαφέρουν δραματικά από τη πραγματική του ζωή.

Για παράδειγμα, αν είναι ερασιτέχνης μηχανικός αυτοκινήτων μπορεί να έχει ως κάλυψη ότι είναι επαγγελματίας μηχανικός αυτοκινήτων. Αν έχει ζήσει για χρόνια σε ένα μέρος μπορεί να πει ψέματα ότι εκεί γεννήθηκε. Αν μιλάει σπαστά μία γλώσσα γιατί τη μάθαινε από μικρό παιδί, μπορεί να πει ότι ο ένας γονιός του ήταν από εκεί, και ούτω καθεξής. Αυτό είναι η αρχή του 5° από τη πραγματικότητα. Έτσι, εξασφαλίζεται ότι μπορεί να υποστηρίξει τη κάλυψη του γιατί θα μιλάει για πραγματικές του εμπειρίες και γνώσεις, όχι φανταστικές ιστορίες. Ωστόσο, όλες θα έχουν αυτή τη μικρή, πέντε μοιρών, απόκλιση από τη πραγματικότητα που συνολικά αποκρύπτουν πλήρως τη πραγματική του ταυτότητα και αποστολή.

Ενδεικτικά, μερικά γνωστά έμπρακτα παραδείγματα αυτής της αρχής. Όταν ο κύριος Έντουαρντ Σνόουντεν εργάζονταν ως κατάσκοπος τεχνικών πληροφοριών στη CIA εις την Ευρώπη δήλωνε σε όσους γνώριζε ότι ήταν ο τεχνικός υπολογιστών της πρεσβείας των ΗΠΑ. Όταν οι Ρώσοι κατάσκοποι που είδαμε εις το άρθρο μας «Ρωσία: Η επιχείρηση εξουδετέρωσης του Α. Εντέλγκιριεβ στη Τουρκία» έφτασαν στη Τουρκία προσποιούνταν τους Ρώσους επιχειρηματίες, κάτι λογικό γιατί είχαν πράγματι δικές τους ιδιωτικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών εις τη Ρωσία. Παρομοίως, ένας πρώην πιλότος της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας που είχε γεννηθεί στη Πολωνία και εργάζονταν στη Μοσάντ, προσποιούνταν τον Πολωνό πιλότο όπως είχαμε δει στο άρθρο μας «Μοσάντ: Η επιχείρηση διαμάντι».

Η κατασκευή και υποστήριξη καλύμματος αποτελεί πολύ σημαντικό μέρος σε κάθε κεκαλυμμένη επιχείρηση. Είτε αυτό είναι από υπηρεσίες πληροφοριών, αστυνομικές αρχές, δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων, ή οτιδήποτε άλλο